مقاله جامع بیت کوین چیست؟
بیت‌کوین (به انگلیسی: Bitcoin) یک رمزارز و نظام پرداخت جهانی[1] با کارکردهای مشابه پول بی‌پشتوانه است، ولی از نظر حقوقی هیچ کشوری آن را به عنوان پول قانونی به رسمیت نشناخته‌است.[2][3][4] از نظر فنی بیت‌کوین نخستین پول دیجیتال غیرمتمرکز است. چرا که بدون بانک مرکزی یا مسئول مرکزی کار می‌کند.[1] این شبکه همتابه‌همتا است و تراکنش‌ها، مستقیماً و بدون واسطه بین کاربران انجام می‌شود.[1]
گره‌ها با استفاده از فناوری رمزنگاری (Cryptography[5])، این تراکنش‌ها را بازبینی کرده و در یک دفتر کل توزیع‌شده همگانی که به آن زنجیره بلوکی گفته می‌شود ضبط می‌کنند. بیت‌کوین را شخص یا گروهی از اشخاص ناشناس تحت نام ساتوشی ناکاموتو اختراع[6] و در سال 2009 به عنوان یک نرم‌افزار متن‌باز عرضه شد.[7]
در چند سال گذشته ارزش بیت‌کوین در بازارهای جهانی از چند صدم دلار آمریکا به چندهزار دلار افزایش یافته‌است.[8][9] شمار شرکت‌های خدماتی و تاجرانی که بیت‌کوین می‌پذیرند نیز در حال افزایش است.[10]
هیچ‌کس مالک شبکه بیت‌کوین نیست و مانند ایمیل، این کاربران بیت‌کوین هستند که آن را کنترل می‌کنند. کاربردهای بیت‌کوین در هیچ‌کدام از دیگر سیستم‌های پرداخت دیگر یافتنی نیست.[11]
دیدگاه حقوقی
«پول» بودن، یک جایگاه حقوقی است و پول بودن بیت‌کوین منوط به پذیرش جایگاه حقوقی آن از سوی دولت‌ها است.[2] تاکنون هیچ دولتی حتی ژاپن[3] بیت‌کوین را به عنوان پول به رسمیت نشناخته‌است و دولت‌های ایالات متحده آمریکا، آلمان و چین بر کالا بودن بیت‌کوین تأکید دارند.[2] بیت‌کوین در نظام حقوقی ژاپن و آلمان کالایی است که می‌تواند به عنوان ابزار پرداخت استفاده شود.[2][3]
چگونگی فناوری بلاک‌چِین
توضیح بیت‌کوین در 3 دقیقه به انگلیسی
روش‌های بدست آوردن بیت‌کوین
- بیت‌کوین‌ها عموماً از راه فعالیت‌های استخراج (ماینینگ) که همان فرایند پردازش تراکنش‌های بیت‌کوین است، بدست می‌آیند. این روش مستلزم در اختیار داشتن کامپیوترها و سخت‌افزارهای قدرتمندی است.
- خرید بیت‌کوین از صرافی‌ها
- همچنین برخی از وب سایت‌های بخت‌آزمایی، به کاربران خود بیت‌کوین می‌دهند.
- می‌توان با پذیرفتن بیت‌کوین به عنوان وجه پرداختی در برابر کالا یا خدمات، بیت‌کوین به دست آورد.
نرم‌افزار بیت‌کوین تحت ویندوز 7
نشانی
بیت‌کوین از رمزنگاری کلید عمومی استفاده می‌کند. هر کیف پول شامل شماری جُفت کلید عمومی و خصوصی است. کلیدهای عمومی به نشانی‌های بیت‌کوین تبدیل می‌شوند که به عنوان نشانی برای دریافت بیت‌کوین به پرداخت‌کننده اعلام می‌شوند. این آدرس‌ها در حالت قابل خواندن برای انسان‌ها به رشته‌ای با تقریباً 33 نویسه تبدیل می‌شوند که همیشه با شماره 1 یا 3 شروع می‌شوند.[19]
ایجاد یک نشانی جدید، عملی کاملاً محلی و بی‌نیاز از اتصال به شبکه همتا به همتای بیت‌کوین است. در واقع هر فرد می‌تواند بیت‌کوین‌های خود را به یک آدرس بیت‌کوین دیگر ارسال یا اصطلاحاً واریز نماید. بیشتر آدرس‌های بیت‌کوین بی‌معنی به نظر می‌رسند، ولی امکان ایجاد آدرس‌های شخصی‌تر به وسیله نرم‌افزاری که به سرعت نشانی‌های بسیاری تولید می‌کند و آدرس‌هایی را که با الگوی مورد نظر همخوانی دارند، ذخیره می‌کند، وجود دارد.[19]
کیف پول کاغذی
اقتصاد
کاربرد همگانی
بر اساس پژوهش‌های دانشگاه کمبریج، در سال 2017 بین 2?9 میلیون و 5?8 میلیون کاربر منحصر به فرد که بسیاری از آن‌ها از بیت‌کوین استفاده می‌کنند یک کیف پول رمز نگاری شده دارند. تعداد کاربران بیت‌کوین به‌طور قابل توجهی از سال 2013، از سه هزار نفر به بیش از یک میلیون رشد کرده‌است.[19]
پذیرش توسط بازرگانان
در سال 2015، تعدادی بازرگانانی که بیت‌کوین را پذیرفته‌اند به بیش از صدهزار نفر رسید. کارمزد کارت‌های اعتباری بین دو تا سه درصد و کارمزد بیت‌کوین بین صفر تا دو درصد است. در اواخر سال 2013 دانشگاه نیکوزیا به عنوان نخستین دانشگاه، بیت‌کوین را پذیرفت و شروع به ارائه یک برنامه تحصیلی در مطالعه ارز رمزها کرد.[19]
کیف پول الکتروم
ارائه‌دهندگان خدمات پرداخت
بازرگانان پذیرنده بیت‌کوین، از خدمات پرداخت ارائه دهندگان بیت‌کوین مانند BitPay یا Coinbase استفاده می‌کنند. هنگامی که یک مشتری در بیت‌کوین پرداخت می‌کند، ارائه‌دهنده سرویس، بیت‌کوین را از طرف فروشنده می‌پذیرد، به‌طور مستقیم آن را تبدیل، و مقدار به دست آمده را با کارمزدی کمتر از یک درصد به حساب بانکی فروشنده می‌فرستد.[19]
موسسات مالی
شرکت‌های بیت‌کوین همواره با بازکردن حساب در بانک‌های سنتی، مشکل داشته‌اند. در سال 2014 بانک اچ‌اس‌بی‌سی سرویس دهی به صندوق‌های تأمینی با لینک به بیت‌کوین را رد کرد. در همین سال، بانک مرکزی استرالیا حساب‌های وابسته به کسب و کار با بیت‌کوین را بست. به‌طور کلی بانک‌های استرالیا به بستن حساب کاربرانی که از کسب و کارهای ارزی دارند، شُهره‌اند. با این حال، بانک‌های استرالیا فناوری بلاک‌چِین که اساس آن بیت‌کوین است را پذیرفته‌اند. در گزارشی در سال 2013، بانک مرکزی آمریکا (فدرال رزرو) بیت‌کوین را به عنوان ابزار عمده پرداخت برای تجارت الکترونیک و یک رقیب جدی برای ارائه دهندگان انتقال پول سنتی پذیرفت." در ماه ژوئن سال 2014، نخستین بانک که بدون کارمزد، سپرده‌ها را تبدیل به بیت‌کوین می‌کند، در بوستون باز شد.[19]
حجم تخمینی مبادلات انجام شده در سال بر اساس دلار آمریکا
به عنوان سرمایه‌گذاری
بسیاری از مردم جهان، برای حفظ ارزش دارایی خود، بیت‌کوین می‌خرند یا از آن برای سرمایه‌گذاری استفاده می‌کنند. در ماه ژوئیه سال 2014 نخستین صندوق بیت‌کوین در نیوجرسی تنظیم و توسط کمیسیون خدمات مالی نیوجرسی تأیید شد. در سال 2013 و 2014، بانک مرکزی اروپا و سازمان تنظیم مقررات صنعت مالی هشدار دادند که سرمایه‌گذاری در بیت‌کوین ریسک است. فوربس بیت‌کوین را بهترین سرمایه‌گذاری سال 2013 نام‌گذاری کرد. در سال 2014، بلومبرگ بیت‌کوین را یکی از بدترین سرمایه‌گذاری‌های سال نامید با این حال در سال 2015، بیت‌کوین در صدر جدول ارز بلومبرگ قرار گرفت. به گزارش بلومبرگ، در سال 2013 حدود 250 کیف پول بیت‌کوین با بیش از یک میلیون دلار بیت‌کوین وجود داشت. تعداد میلیونرهای بیت‌کوین نامشخص است زیرا هر فرد می‌تواند بیش از یک کیف پول داشته باشد.[19]
مشکلات
فناوری قدیمی
از مهم‌ترین مشکلات امروزه بیت‌کوین می‌توان به قدیمی بودن فناوری آن است. این قدیمی بودن باعث شده تا گروه‌هایی با ایجاد هارد فورک مانند بیت‌کوین کش و بیت‌کوین گلد سعی در جبران این عقب ماندگی و حتی تلاش برای جایگزین کردن بیت‌کوین داشته باشند. از جمله این مشکلات می‌توان به طولانی بودن مدت زمان تأیید تراکنش‌ها (10 دقیقه) و کارمزدهای (Fee) بعضاً گران و گاهی ترسناک بیت‌کوین اشاره کرد.
ستون سمت چپ و رنگ آبی نمودار قیمت و ستون سمت راست و رنگ نارنجی نوسان ارزش بیت‌کوین
مصرف انرژی بالا
مصرف بالای انرژی توسط شبکه بیت‌کوین همواره یکی از موارد انتقاد به بیت‌کوین بوده‌است. بر اساس گزارش نشریه دیجی‌کونومیست، میزان تخمینی برق مصرف شده در دنیا توسط شبکه بیت‌کوین برابر با 30/14 تراوات ساعت، برابر با میانگین برق مصرفی ایرلند است.[21][22]
گرمایش زمین
با توجه به اینکه بیت کوین با مصرف میزان بسیار بالای انرژی برق تولید شده و دستگاه‌های ماینینگ میزان بسیار بالایی گرما تولید می‌کنند پیش‌بینی شده‌است که تا سال 2023 میلادی دمای زمین را 2 درجه گرمتر کند شایان ذکر است در این تحقیق و تحلیل میزان گرمای تولید شده توسط ژنراتورهای مولد برق که معمولاً با سوزاندن سوختهای فسیلی انرژی تولید می‌کنند لحاظ نشده‌است.[23][24][25][26][27][28]
دور زدن تحریم‌ها
مطابق گزارش نیویورک تایمز جمهوری اسلامی در پی گسترش استخراج بیت کوین برای دور زدن تحریم‌های مالی ایالات متحده علیه خود بوده. از آنجایی که ردیابی معاملات و انتقالات در این ارز دیجیتالی کار آسانی نیست نقل و انتقالات بین‌المللی - مالی جمهوری اسلامی راحت تر در این بستر اتفاق می‌افتد. همچنین تصاویری از یک مرکز استخراج بیت کوین در تهران منتشر شد که ظاهراً توسط یک سرمایه گزار جوان اروپایی تأسیس شده. مطابق گزارش‌ها بسیاری از سرمایه گزاران این ارز در -روسیه، اروپا و آسیا- تصمیمات احتمالی ای را برای انتقال استخراج این ارز به ایران را در دستور کار داشتند. از دلایل عمده این مسئله ارزانی قیمت برق در ایران ارزیابی شده بود. هر کیلووات ساعت برق در ایران شِش دهم یک سنت – هر دلار آمریکا 100 سنت - (تا بهمن ماه 1397)در حالی که قیمت همین میزان برق در ایالات متحده آمریکا 12 سنت و در کشوری مثل آلمان 35 سنت بوده.